اگر به چندین سال قبل برگردیم هنگام مراجعه شما به یک مغازه برای خرید، امکان گشتن در فضای مغازه و انتخاب اجناس موردنظر وجود نداشت; باید اسم و تعداد/مقدار اجناس موردنظر را به فروشنده می‌گفتیم، هزینه را پرداخت کرده و کالاها را تحویل می‌گرفتیم. ولی با گذشت زمان و بزرگ‌تر شدن ابعاد مغازه‌ها و به وجودآمدن تعاریفی مانند فروشگاه‌های زنجیره‌ای و … و همچنین افزایش تمایل مشتریان به گشتن در فضای فروشگاه و مشاهده، بررسی و انتخاب اجناس، امکان کنترل کل فضای مغازه و همه‌ی مشتریان توسط فروشنده وجود ندارد. پس برای انجام این‌کار و حفظ امنیت فروشگاه و اجناس موجود در آن، از تجهیزات امنیتی فروشگاه‌ها استفاده می‌شود. یکی از این امکانات، گیت فروشگاهی می‌باشد.
در این مقاله قصد داریم مفهوم گیت فروشگاهی، علت استفاده، انواع مختلف و نحوه عملکرد آن‌ها را با هم بررسی کنیم.
گیت فروشگاهی (EAS) چیست؟
گیت فروشگاهی (Electronic Article Surveillance یا EAS) یک سیستم ضد سرقت فروشگاهی بر پایه ترانسپوندر تک بیتی است.
(منظور از ترانسپوندر گیرنده ای است که به محض دریافت مخابره‌ای، بطور خودکار به آن پاسخ می‌دهد )
کوچکترین واحد اندازه گیری اطلاعات، بیت (Bit) است که تنها دو وضعیت دارد: 0 یا 1. سیستم‌های بر پایه ترنسپوندر تک بیتی هم فقط دو حالت را می‌توانند داشته باشند. هنگامی که ترانسپوندر در منطقه بازرسی باشد 1 و در غیر این صورت 0 را مخابره می‌کند. این سیستم با وجود سادگی خود، بسیار پرکاربرد است و به عنوان یکی از موثرترین ابزارهای امنیتی در فروشگاه‌ها، کتابخانه‌ها و … شناخته می‌شود.
چرا از گیت فروشگاهی استفاده می‌کنیم؟
امروزه و با تغییرات گسترده در نیازها و خواسته‌های مشتریان، میل آن‌ها به لمس و مشاهده کالا و مقایسه کالاهای مختلف افزایش پیدا کرده‌است. این امر باعث شده تمایل مشتریان به خرید در فروشگاه‌هایی با قابلیت دسترسی مستقیم به اجناس مانند فروشگاه‌های زنجیره‌ای، هایپرمارکت‌ها و … افزایش یابد.
یکی از نگرانی‌های اصلی در راه‌اندازی فروشگاه زنجیره‌ای، موضوع امنیت و چلوگیری از سرقت کالاهاست. صاحبان و فروشندگان فروشگاه‌های بزرگ مانند فروشگاه‌های زنجیره‌ای، هایپرمارکت‌ها، فروشگاه‌های زنجیره‌ای پوشاک و … در کنار فروش و سود بالاتر نسبت به مغازه‌های کوچک، بیشتر از آن‌ها با معضل کسری کالا دست و پنجه نرم می‌کنند.
پس با توجه به اهمیت بالای جلوگیری از سرقت کالا، از ابزارهایی مانند آموزش پرسنل، معماری و طراحی مناسب و تجهیزات نظارتی و کنترلی در فروشگاه خود استفاده می‌کنند.
حالا در بین تجهیزات نظارت و کنترل موجود در بازار، گیت فروشگاهی نسبت به دوربین های مداربسته تاثیر بیشتری را در برقراری امنیت دارد. چون امکان نصب دوربین در همه‌جای فروشگاه مانند سرویس بهداشتی یا اتاق پرو وجود ندارد. علاوه بر این دوربین ها فقط حادثه احتمالی را ضبط می‌کنند و در جلوگیری از آن کاربردی ندارند. اما گیت های فروشگاهی که به آن‌ها دزدگیر فروشگاهی نیز گفته می‌شود، از سرقت حتی در مقیاس بسیار کوچک جلوگیری می‌کنند.
برای جلوگیری از سرقت در مکان‌هایی مانند هایپرمارکت‌ها، فروشگاه‌ها، مغازه‌ها، کتابخانه‌ها و یا ساختمان های اداری گیت فروشگاهی گزینه بسیار مناسبی محسوب می‌شود. فناوری‌های استفاده شده در طراحی و ساخت انواع گیت فروشگاهی، صاحبان مشاغل مختلف را قادر به کنترل ورود و خروج اجناس خود با هزینه مناسب کرده است.
فناوری به‌کاررفته و نحوه کارکرد گیت فروشگاهی
فناوری این گیت ها به‌طورکلی از سه بخش تشکیل شده‌است:
- آنتن : همان سیستم تشخیص دهنده که معمولا در محل ورود و خروج مشتریان نصب می‌شود
- برد الکترونیکی : که در داخل آنتن قرار دارد و یکی از مهم ترین بخش‌هاست.
- لیبل و تگ : که روی کالاها متصل می‌شوند. این تگ‌ها که با نام تگ دزدگیر هم شناخته می‌شوند، بعد از پرداخت هزینه کالا توسط مشتری و قبل از خروج آن از فروشگاه، توسط پرسنل جدا یا غیرفعال می‌شوند.
نحوه عملکرد گیت بر اساس جابجایی اطلاعات الکترونیکی ( همان سیگنال 0 و 1 ) بین آنتن و تگ است. اگر تگ یا لیبل متصل به کالایی در محدوده فرکانس رادیویی آنتن قرار داشته‌باشد توسط آنتن شناسایی شده و آلارم هشدار خروج کالای غیرقانونی به صدا در می‌آید.
علاوه بر خود گیت فروشگاهی ، معمولا ابزاری هم در اختیار فروشندگان وجود دارد که توسط آن تگ یا لیبل متصل به کالا را پس از پرداخت هزینه بدون آسیب زدن به کالا، جدا یا غیرفعال می‌کنند.
امکان نصب آنتن در ورودی سرویس بهداشتی یا اتاق پرو نیز برای جلوگیری از هرگونه سوء استفاده احتمالی وجود دارد. علاوه بر آن حتی در صورتی که تگ متصل به کالا در کیف یا زیر لباس نیز مخفی شده باشد، توسط آنتن قابل شناسایی است.
انواع مختلف موجود در بازار و نحوه عملکرد آن‌ها
1) گیت الکترومغناطیس EM
گیت فروشگاهی EM بر مبنای نیروی الکترومغناطیسی است و بعضا به همین نام نیز خوانده می‌شود. این گیت با وجود اشغال فضای بیشتر نسبت به دیگر نمونه‌ها، پوشش دهی محدود به 80 سانتی‌متر و محدوده فرکانسی بین 1 تا 1000 هرتز دارد و علاوه بر این نیاز به هزینه بیشتری دارد. ولی قابلیت منحصر به فرد آن امکان فعال/غیرفعال سازی تعداد نامحدود تگ و لیبل توسط این گیت فروشگاهی است. این ویژگی باعث استفاده گسترده از این گیت در مراکزی با قابلیت ورود و خروج تعداد بالایی از کالا مانند کتابخانه‌ها شده‌است.
2) گیت صوتی-مغناطیسی AM
گیت فروشگاهی AM یا Acoustic-Magnetic به صورت همزمان از هر دو فناوری صوتی و مغناطیسی استفاده می‌کند. از ویژگی‌های این گیت حساسیت خیلی قوی ،قدرت عملکرد بالا، تشخیص قوی و مناسب مخصوصا در مجاورت با وسایل فلزی و همچنین عدم تداخل می‌باشد. این گیت در فرکانس 58KHz فعالیت می‌کند و محدوده وسیع‌تری را پوشش می‌دهد. این مدل در فروشگاه‌های لوازم آرایشی و بهداشتی کاربرد بسیاری دارد.
3) گیت رادیو فرکانسی RF
مدل دیگری از گیت های فروشگاهی، گیت رادیو فرکانسی می باشد که از امواج رادیویی برای شناسایی تگ‌ها استفاده می‌کند. گیت های RF که به تکنولوژی RFID نیز معروف هستند بسیار توانمند بوده و استفاده از آن‌ها بسیار متداول می باشد چون احتمال خطا در آن ها خیلی پایین است.
تکنولوژی RF بر اساس سه دسته امواج با فرکانس های :
- کوتاه LF
- بلند HF
- فوق‌العاده بلند UHF
طبقه بندی می شوند که دراین میان امواج UHF فاصله های طولانی حتی تا ۱۶۰ سانتی متر را در بر می‌گیرند.
گیت فروشگاهی RF بسیار کارآمد بوده و سریع و آسان نصب می شود. از دیگر محاسن سیستم های ضد سرقت RF قابلیت انطباق با محیط و قیمت مناسب آن است.
مشکل رایج گیت فروشگاهی RF تداخل فرکانسی با فروشگاه های همجوار می باشد که این مشکل به راحتی قابل رفع می‌باشد.
جمع بندی
در دنیای امروز، مشتری ها بیشتر علاقه دارند که خودشان کالاهای موجود در فروشگاه را ببینند، لمس کنند و باکالاهای دیگر مقایسه کنند. ابعاد فروشگاه ها و مکان‌های دیگر عرضه محصولات مانند کتابخانه‌ها و میزان ورود و خروج محصولات، خطر سرقت و لزوم مقابله با آن را افزایش داده‌است. به همین دلیل از ابزار های امنیتی مختلفی استفاده می‌شود. یکی از این ابزار‌ها گیت فروشگاهی است. از بین انواع مختلف گیت فروشگاهی، مدل های EM, AM و RF نسبت به بقیه معروف‌تر و کاربرد بیشتری دارند. در این مقاله تعریف گیت فروشگاهی، علت استفاده از آن، نحوه عملکرد و انواع مختلف گیت فروشگاهی را با هم بررسی کردیم.
امیدواریم این مقاله برای شما مفید بوده باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر یا خرید تجهیزات فروشگاهی با کارشناسان گروه صنعتی دی تماس بگیرید.
